همانگونه که از اسم این مجموعه پیداست، داستان اصلی کار در مورد شخصیت معدوم شاه است. چه مخالفین و چه موافقین شاه با توجه به این محوریت در پروژه حضور می‌یابند. در واقع شخصیت شاه است که تحلیل می‌شود و مابقی افراد پیرامون او قرار دارند.

 

 

با توجه به نگاه این مجموعه در فرازهایی که شهید بهشتی در کار حضور ندارد، به خود شاه و اعمال اصلی‌اش در حدود زمانی که می‌توانست در ایران حضور داشته باشد می‌پردازد.

 

 

شهید بهشتی یکی از اصلی‌‌ترین عناصر انقلاب بوده‌اند که جهت و نگاه خود در شورای انقلاب را از امام خمینی(ره) می گرفتند. به واقع شهید بهشتی از تأثیرگذارترین افراد پیش‌برنده انقلاب اسلامی بوده‌اند.

 

اگر نگوییم که شهید بهشتی اصلی‌‌ترین شخصیت در کنار امام و وقوع انقلاب بوده‌اند، یکی از اصلی‌ترین‌‌ها بوده. در این کلام اغراقی نیست، اگر شهید مظلوم اصلی‌‌ترین عنصر پیش‌برنده انقلاب و آرمان‌ها و خط امام(ره) نباشند، از سه یا چهار نفر اصلی هستند.

 

 

همانطور که از این سریال برمی‌آید قرار نیست به اشخاص دیگری به غیر از محمدرضا شاه به طور ویژه پرداخته شود. بنابراین شخصیت شهید بهشتی نیز تحلیل نمی‌شود. تنها فراز‌های اصلی تأثیرگذاری او حول و حوش انقلاب با بروز و ظهور انقلاب به نمایش درمی‌‌آید.

 

 

خیر. شهید شدن ایشان را نداریم. قرار بر این است که «معمای شاه» تا زمان انقلاب ادامه پیدا کند.

 

 

کار اصلی من فعالیت در حرفه جلوه‌های ویژه است. اولین بار با دعوت مرحوم ملاقلی‌پور وارد حیطه فیلم‌سازی شدم.

 

 

بعد از همکاری با محمدرضا ورزی در پروژه‌های مختلف، زمانی که ورزی و عوامل «معمای شاه» وارد مرحله انتخاب عوامل سریال شدند، به من گفتند بیا تا گپی با هم بزنیم. هنگامی که یکدیگر را دیدیم، ورزی از من خواست تا نقش شهید بهشتی را ایفا کنم. من از او پرسیدم چه چیزی در چهره من دیدی که این پیشنهاد را مطرح کردی؟ در هر صورت بعد از تست گریم توافق‌ها صورت گرفت و من برای ایفای نقش انتخاب شدم.

 

خیر. گمان نمی‌کنم خانواده ایشان دیده باشند. عکس‌ها و تصاویر مبین هستند و نزدیکی بسیار زیادی بین چهره من و شهید بهشتی به وجود آمد.

 

 

دوستان اظهار کردند که عکس‌ها را به چندین نفر مانند شخصیت‌های بزرگ انقلاب نشان داده‌اند که همگی با حالتی متعجب و شوکه شده با آن برخورد کرده‌اند و بیان کردند که خیلی نزدیک بوده است.

 

 

به هیچ وجه. ایفای نقش شهید بهشتی توفیق بزرگی است که نصیب من شده است و جای شکر دارد. بازی به جای شخصیت بسیار والایی که امام(ره) با عنوان شهید مظلوم ایشان را خطاب می‌کردند و فرمودند: «بهشتی به تنهایی یک ملت بود». این عناوین نشان از عمق شخصیت والا و بلندمرتبه شهیدبهشتی بوده است. امیدوارم خداوند به ما توفیق دهد تا در مسیر و جهت این انسان‌های بزرگ قدم برداشته و به آنها نزدیک شویم.

 

 

خودم سعی کردم بعد از انتخاب برای این نقش تلاش کنم تا به نقش، حرکات و فیزیک شهید نزدیک شوم. لازم به ذکر است در چندین سخرانی شهید حضور داشتم. در تحصن سال 57 در دانشگاه تهران قبل از پیروزی انقلاب به همراه بسیاری از عناصر تأثیرگذار انقلاب و حضرت آقا. در مدرسه شهید مطهری نیز دو مرتبه و در حزب جمهوری برای 3 الی 4 بار شخصاً ایشان را زیارت کرده بودم. به علاوه از طریق عکس و فیلم و ... سعی کردم به فیزیک و حرکت ایشان نزدیک شوم. حرکاتی مانند راه رفتن، صحبت کردن و ...

 

 

عمده تصویربرداری کارهای شهید باقی مانده است. با توجه به باقی ماندن کار به مدت 10 الی 12 ماه از کل کار، تا کنون 26 قسمت از کل کار جمع شده و برای پخش رفته. اما به موازات پحش کار مابقی آن هم تهیه و به پخش می‌رسد.

 

 

صحنه‌‌های مربوط به کمیته مشترک ضد خرابکاری ساواک و به بند کشیده شدن ایشان، صحنه‌هایی در زندان به همراه دکتر شریعتی و ... به اتمام رسیده است. اما از اواخر آذر ماه اوج کارهای شهیدبهشتی در «معمای شاه» آغاز می‌شود.

 

 

سریال جذاب و گیرایی از آب درآمده است. «معمای شاه» زوایای متعددی از خاندان منحوس پهلوی را به تصویر کشیده است که جزو زوایای ناگفته هستند که فی نفسه جذاب و گیرا هستند. ویژگی اصلی «معمای شاه» تحلیل شخصیت متزلزل محمدرضا شاه است.

 

 

یک عامل بسیار مهم که بیننده آگاه باید در نظر داشته باشد این است که ما در شرایطی زندگی می‌کنیم که فیلم‌سازان ما با توجه به محدودیت‌های شرعی شرایط به تصویر کشیدن فساد و تباهی و افتضاحات به بار آمده دربار و ماجراهای بی بند و باری آن دوره را ندارند. بنابراین باید به این موضوع نیز توجه داشت.

 

 

خاندان پهلوی شرایط دوری از دین را ایجاد کرده بودند و خط اصلی خود را از صهیونیست‌ها می‌گرفتند و در بین جوانها و مردم ترویج می‌دادند که در نهایت دین را از مردم بگیرند تا از این طریق هر بلایی را که می‌خواهند به سر مردم بیاورند. مرحوم شریعتی در جایی گفته‌اند: شاهان ننگ تاریخند، محمدرضا شاه ننگ شاهان و اشرف ننگ محمدرضا بود. در نهایت با توجه به این پارامترها «معمای شاه» بسیار گیرا و جذاب است. این سریال به زوایای پنهان این خاندان و تاریخ معاصر پرداخته است.